Jak wspomóc osobę z objawami PTSD?

 

PTSD, czyli zespół stresu pourazowego pojawia się jako reakcja na tragiczne i silnie emocjonujące wydarzenie w życiu człowieka. Zdarzenie traumatyczne (uraz) wiąże się z zagrożeniem życia lub fizycznej integralności własnej osoby lub też innych osób. Uraz wywołuje reakcję intensywnego strachu, poczucia bezradności bądź koszmaru. Człowiek może doświadczyć takiego urazu bezpośrednio, ale może być też jego świadkiem.

Kryteria diagnostyczne zespołu stresu pourazowego, poza wystąpieniem urazu, obejmują trzy główne grupy symptomów:

  • utrzymujące się odtwarzanie traumy – jakby ponowne jej doświadczanie np. częste myśli, wspomnienia, obrazy dotyczące zdarzenia, które pojawiają się niezależnie od woli; koszmary senne albo flashbacki – nagłe poczucie jakby zdarzenie miało miejsce na nowo.
  • utrzymujące się unikanie sytuacji, miejsc, ludzi, itp., które kojarzą się z traumą albo też poczucia odcięcia, oderwania od emocji związanych z tym, co przypomina uraz np., niezdolność do płaczu lub przeżywania różnych uczuć.
  • utrzymujące się objawy psychofizjologicznego pobudzenie np., problemy ze snem, rozdrażnienie, wybuchy gniewu, trudności z koncentracją uwagi.

Aby można było rozpoznać u kogoś objawy stresu pourazowego, powyższe objawy powinny się utrzymywać przez co najmniej miesiąc od czasu przeżycia urazu i powodować znaczące trudności w życiu społecznym i zawodowym.  Mimo, że u większości osób PTSD ustępuje z czasem, to w niektórych przypadkach zaburzenie może utrzymywać się przez wiele lat i przejść w trwałą zmianę osobowości.
   U osób cierpiących na zespół stresu pourazowego obserwuje się częste zmiany nastroju. Dominujące uczucia, które takie osoby przezywają, to najczęściej lęk, złość, wstyd, poczucie winy, poczucie izolacji od otoczenia i osamotnienia. Osoby cierpiące na ten problem często mają poczucie, że życie jest bez sensu. Nierzadko występuje u nich depresja, również głęboka. Bardzo często odczuwają również silny lęk, wewnętrzne napięcie i rozdrażnienie. Mogą ponadto doświadczać trudności w wyrażaniu przeżywanych emocji. 
Aby pomóc osobie przeżywającej traumę w pokonaniu tego stanu, warto zachęcić ją do podjęcia terapii i wspomóc w trakcie jej trwania. Najodpowiedniejszą formą pomocy dla takiej osoby jest terapia, prowadzona pod opieką specjalistów. Psycholog, terapeuta czy psychiatra jest w stanie rozwiązać problem osoby z objawami zespołu stresu pourazowego i wesprzeć ją w zmianie dotychczasowego życia. Terapia przynosi tym lepsze efekty, im od zaistniałego wydarzenia, do podjęcia terapii, minął krótszy okres. Najlepsze efekty daje interwencja psychologiczna podjęta bezpośrednio po zdarzeniu ,może ona nawet całkowicie zapobiec rozwojowi problemu.                                                                                                                                    
Pomocną dla osób z objawami PTSD jest także terapia grupowa. W spotkaniu i kontakcie z innymi ludźmi, którzy doświadczyli PTSD, osoba taka może się "otworzyć" i znaleźć zrozumienie innych, o które czasami trudno u bliskimi.
Podobny do psychoterapii efekt przynosi leczenie farmakologiczne. W zależności od tego, jakie objawy są najbardziej nasilone, stosuje się różne grupy leków m.in. leki antydepresyjne najnowszej generacji.
Uważam że, przede wszystkim osoby takie nie powinny być pozostawione same sobie, powinny czuć wsparcie bliskich im osób. Ważne jest, by każda osoba z doświadczeniem traumy miała możliwość uzyskania fachowej i profesjonalnej pomocy ze strony specjalisty, aby mogła w pełni poradzić sobie z przykrymi emocjami i z bolesnymi wspomnieniami.
Istotna jednak jest także własna motywacja, własna chęć do zmiany i pracy nad tym problemem, która może się dokonać jedynie wtedy gdy tego chcemy. W przeciwnym wypadku pomoc będzie mniej skuteczna. Osoba która jest świadoma problemu będzie w pełni pracowała nad sobą może uzyskać większe korzyści, których rezultatem będzie poradzenie sobie z sytuacją traumatyczną.

 

Opracowała dla portalu społecznościowego Fakty.nl
Magdalena Gruszka.
pedagog, psychoterapeuta, coach.
www.centrumrozwoju.nl